Handel elektroniczny wciąż się rozwija, stąd też z roku na rok obserwujemy nowe, często innowacyjne trendy. Ich wykorzystanie może wspomóc sklepy internetowe, w osiągnięciu wymiernych wyników sprzedażowych. Wszystko za sprawą tego, że pojawiające się rozwiązania, czy funkcjonalności zazwyczaj są wynikiem nie tylko rozwoju technologii, ale też rosnących potrzeb użytkowników sieci. Ich oczekiwania względem sklepów internetowych są coraz większe, a zwrócenie ich uwagi – wymaga od marek wyróżniania się na tle konkurencji. Warto przeanalizować zarówno miniony rok, jak i przyjrzeć się specjalistycznym prognozom na przyszłość, by już teraz próbować przewidzieć trendy, które mogą pojawić się w 2023 roku.
W tym pomogą nasi eksperci, których poprosiliśmy zarówno o przeanalizowanie ostatnich miesięcy w branży e-commerce, jak i o próbę wskazania kierunków, w których sklepy internetowe mogą podążać w najbliższym czasie.
O zdanie poprosiliśmy ekspertów, którzy codziennie wspierają działania naszych Klientów, prowadząc na rzecz ich sklepów zaawansowane projekty z obszaru e-marketingu. Na pytania dotyczące bieżącego roku, jak i te odnoszące się do trendów na przyszłość odpowiadali:
- Wojciech Szymański, Dyrektor Zarządzający, Ideo Force
- Jakub Zygmunt, Account Manager, Ideo Force
- Tomasz Kwiatkowski, Key Account Manager, E-commerce Manager, Ideo Force
- Mirosław Dubaj, Account Manager, Ideo Force
Wojciech Szymański, Dyrektor Zarządzający, Ideo Force
W jakim stopniu zjawisko galopującej inflacji, z którą mamy do czynienia w tym roku, było odczuwalne dla firm z branży e-commerce?
Na inflację należy spojrzeć w dłuższej perspektywie czasowej. Skumulowana inflacja CPI w Polsce, wyniosła w latach 2016 - 2022 ponad 30 proc. Ceny rosną nieustannie, lecz podany przeze mnie wcześniej wynik to głównie efekt przyśpieszenia wzrostu cen latach 2021 i 2022.
Naturalne wydaje się więc, że konsumenci ograniczą wydatki, ale z drugiej strony e-commerce przyciąga klientów dzięki stosunkowo niższym cenom niż w sklepach stacjonarnych oraz większej wygodzie zakupów - zwłaszcza dla młodszych pokoleń. Czyli mamy zarówno czynniki destruktywne takie, jakie inflacja, ale także budujące takie jak wygoda i niższe ceny. Wydaje się jednak, że te pierwsze mają przewagę.
Zgodnie z prognozą ze Statista Digital Market Outlook przewiduje się, że po raz pierwszy w historii przychody z e-commerce spadną rok do roku w 2022 r. Główne z powodu problemów łańcuchach dostaw, wzrostu bezrobocia (to Polski nie dotyczy), a także wspomnianej inflacji. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę, że galopująca inflacja może przekładać się nie tyle na ilość realizowanych sprzedaży ile na odchudzenie koszyków zakupowych.
Zjawisko galopującej inflacji, z którą mamy do czynienia w tym roku staje się coraz bardziej odczuwalne dla firm z branży e-commerce.
Jakie będą największe wyzwania dla branży w 2023 roku?
W moim odczuciu będą to rosnące oczekiwania klientów, konieczność bezpośredniego konkurowania z producentami (coraz chętniej rozpoczynającymi handel w Internecie w modelu D2C), a także utrzymanie marży (a tym samym rentowności) w coraz bardziej konkurencyjnym środowisku.
Jak e-handel radzi sobie w obliczu trudnej sytuacji gospodarczej?
Jakie tendencje są widoczne wśród firm sprzedających online?
Myślę, że radzi sobie relatywnie dobrze. Sytuację ratuje mnogość narzędzi automatyzujących pracę (co wpływa na zmniejszenie kosztów ludzkich), ciągły napływ nowych potencjalnych klientów (kolejne pokolenia wchodzące na rynek).
Osobiście zauważam, że sklepy internetowe coraz bardziej przyglądają się wynikom prowadzonych działań marketingowych. Mnie to bardzo cieszy, gdyż przez wiele lat moje działalności dydaktycznej na każdych pierwszych zajęciach z e-commerce mówiłem, że należy odrzucać pomysły, które nie przynoszą efektów w postaci twardych danych.
Sentyment do pewnych działań nie może brać góry nad danymi. Podobnie z „przeczuciem”, że jakaś aktywność przynosi konwersje, ale brak na to dowodów.
Zapisz się na newsletter i bądź na bieżąco z naszymi artykułami z bloga. Nie przegap najciekawszych naszych wpisów.
Administratorem udostępnionych przez Ciebie danych osobowych jest Ideo Force Sp. z o.o. Podanie danych osobowych jest dobrowolne, jednak ich niepodanie uniemożliwi świadczenie usług na Twoją rzecz. Dowiedz się więcej o zasadach przetwarzania Twoich danych osobowych oraz przysługujących Ci uprawnieniach w Polityce prywatności.
Jakub Zygmunt, Account Manager, Ideo Force
Jak e-handel radzi sobie w obliczu trudnej sytuacji gospodarczej?
Jakie tendencje są widoczne wśród firm sprzedających online?
Handel online pomimo trudnej sytuacji gospodarczej ma się relatywnie nieźle. Wydaje się, że aktualnie z największymi problemami borykają się sklepy, których start przypadł na okres pandemicznej eksplozji sprzedażowej. Zmiana podejścia konsumentów do zakupów stanowi spore wyzwanie dla niedoświadczonych sprzedawców. Niestety okres ożywienia postpandemicznego jest już za nami, a bieżące uwarunkowania otoczenia ekonomicznego, stawiają wysokie wymagania w zakresie polityki cenowej i standardów obsługi klienta.
Prognozy dotyczące rozwoju rynku e-commerce pozostają optymistyczne, co nie zmienia faktu, że sklepy internetowe powinny zmaksymalizować swoje wysiłki w obszarach rozwoju technologicznego, planowania promocji i polityki rabatowej, szybkiego zarządzania produktami i cenami (PIM) oraz zarządzania zasobami (ERP). Rynek e-commerce staje się coraz bardziej konkurencyjny, a właściciele sklepów zwracają uwagę na większą niż w latach ubiegłych, skłonność użytkowników do oszczędzania i selekcji ofert. Lojalność względem danej marki może przegrać w starciu z poszukiwaniem korzystniejszych cen i lepszego doświadczenia zakupowego. Optymalizacja platformy sprzedażowej jest zatem kluczową kwestią w odniesieniu do planów rozwojowych e-sklepów.
Jakie standardy/trendy obowiązywały w branży, pod kątem budowy sklepów internetowych?
UX is king. Zdecydowanie kwestie związane z użytecznością sklepów internetowych stanowią kluczowy trend w zakresie tworzenia e-commerce. Wynika to ze wzrostu świadomość biznesowej, wartości optymalizacji użyteczności (tego, jak duży wpływ ma ona na konwersje w e-sklepach), a także z potencjału wzmacniania poziomu lojalności/powracalności użytkowników. Wybór platformy jest uzależniony głównie od zasobności portfela i preferencji przedsiębiorcy.
Rozwiązania open source, dedykowane i SaaS mają swoje wady i zalety, ale wszystkie powinny spełniać wysokie standardy użyteczności. Intuicyjność, atrakcyjność, dostępność i użyteczność to filary dążenia do zaspokojenia potrzeb i preferencji docelowych użytkowników sklepu. Użyteczność ma wiele twarzy, a właściciele sklepów wdrażają coraz nowsze rozwiązania, w zakresie realizacji dostaw zamówionych produktów, możliwych metod płatności i rozwoju omnichannel.
Przedstawiam zestawienie top trendów e-commerce 2022r, do których zalicza się:
- rozwój sprzedaży transgranicznej,
- e-grocery,
- płatności odroczone,
- Click & Collect,
- Q-commerce,
- ekodostawy,
- personalizacja,
- headless e-commerce i PWA,
- sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe,
- silver commerce,
- re-commerce,
- social commerce.
Jakie będą największe wyzwania dla branży w 2023 roku?
Badania w zakresie ścieżek rozwoju rynku e-commerce w Polsce, jasno wskazują na stabilny i trwały trend, w zakresie rozwoju rynku sprzedaży online. Wszystko wskazuje na to, że nie będą to już tak dynamiczne wzrosty, jak w latach 2019 – 2022, ale perspektywy w dalszym ciągu są optymistyczne, nawet pomimo trudnej sytuacji makroekonomicznej. Z jednej strony jest duża szansa na rozwój e-biznesu, a z drugiej sytuacja ta stanowi duże wyzwanie w odniesieniu do wciąż rosnących oczekiwań klientów i nadążania za rozwojem technologii wspierającej sprzedaż.
Głównym wyzwaniem, z którym będą borykały się sklepy e-commerce w 2023 r., jest spowolnienie gospodarcze, oddziałujące na wszystkie aspekty prowadzonej działalności. Użytkownicy w dalszym ciągu będą chętnie korzystać z dobrodziejstw zakupów online, ale decyzje zakupowe będą mniej spontaniczne, a bardziej poparte analizą cen, oferty konkurencji oraz wygody i bezpieczeństwa, w zakresie użytkowania danej platformy sprzedażowej. Dlatego tak istotne są inwestycje w poprawę doświadczeń konsumenckich, optymalizacje ścieżki zakupowej, automatyzacje marketingowe, czy też spójność komunikacji omnichannel. Istotną kwestią jest też rozwój technologii. Myślę tutaj głównie o technologiach immersyjnych VR i AR. Innowacyjność ma szczególne znaczenie w przypadku e-commerce, gdyż pozwala się wyróżnić na tle konkurencji i dostarczyć użytkownikom unikalnych doświadczeń.
W kontekście rosnących oczekiwań konsumentów nie należy zapominać o fundamentach w zakresie użyteczności i funkcjonalności sklepów. Optymalizacja wersji mobilnych, personalizacja komunikacji, dywersyfikacja metod płatności, elastyczna polityka zwrotów, czy zwrócenie szczególnej uwagi na bezpieczeństwo danych to absolutne must have.
Tomasz Kwiatkowski, Key Account Manager, E-commerce Manager, Ideo Force
Co zmieniło się w branży w 2022 roku, względem lat ubiegłych?
W latach ubiegłych zmiany skupiały się na aspekcie technologicznym. Pojawiały się nowe możliwości pozyskiwania ruchu. Udoskonalane były także rozwiązania wykorzystywane obecnie, a sama ścieżka konsumenta ulegała wydłużeniu, korzystając z całego arsenału różnych kanałów dotarcia do użytkownika. Bardzo istotne znaczenie miały również możliwości monetyzacji pozyskanego ruchu, szczególnie poprzez marketing automation, czy zaplanowaną strategie UX i UI.
W 2022 roku ważny był także czynnik ludzki. W postpandemicznej rzeczywistości, czasach walki z wysoką inflacją, czy też wysokimi stopami procentowymi - nastroje zakupowe potencjalnych konsumentów wyraźnie się pogorszyły. Badania wskazują, że coraz więcej z nas odczuwa potrzebę oszczędzania i weryfikowania swojej listy zakupów. Szczególnie odczuwają to branże, które prowadzą sprzedaż produktów, niebędących pierwszą potrzebą klienta. To tam te negatywne nastroje są najmocniej odczuwalne.
Co było największym wyzwaniem dla branży w minionym roku?
Podejrzewam, że niemal wszystkie e-sklepy zmagały się z dużymi podwyżkami cen i kosztów. To także był czynnik, który zdecydował o zamknięciu wielu mniejszych sklepów czy biznesów oraz ograniczaniu inwestycji z myślą o przeczekaniu gorszych czasów. Branża logistyczna końcem roku wyraźnie podniosła ceny swoich usług. Sklepy, które zdecydowały się na umożliwienie darmowej dostawy (z niskim progiem jej uzyskania), musiały zawrzeć ten koszt w cenie produktu lub usługi, którą oferują.
Dodatkowo użytkownicy coraz częściej zaczęli wymagać od sklepów metod dostawy, do których są przyzwyczajeni. To z kolei powoduje konieczność korzystania np. z paczkomatów, które stały się stosunkowo drogim rozwiązaniem. Mogło to wymagać także korzystania z usług kolejnych operatorów, co obniża możliwości negocjowania z firmami kurierskimi (ponieważ wolumen sprzedaży zamiast na dwie firmy, rozkłada się przykładowo na pięć).
Podobnie sytuacja wygląda w przypadku popularnych platform sprzedażowych, na których można uruchomić swój własny sklep w modelu SaaS. Należy zauważyć, że takie rozwiązanie jest skierowane szczególnie do nowych i początkujących sklepów. Podwyżka (czasem nawet kilkukrotna), na przestrzeni 12. miesięcy od skorzystania z rozwiązania, będącego rdzeniem działalności, skutkowała coraz niższą rentownością wszystkich sklepów. Jeżeli mówimy o platformach sprzedażowych, to oczywiście należy tutaj wspomnieć o marketplace’ach.
Możemy rozważyć ich kwestie, właściwie w dwóch aspektach. Pierwszy to punkt widzenia ze strony sprzedaży na tych platformach. Sprzedaż na Allegro czy eBay ma wiele zalet, co przekłada się na uzależnienie od tych firm, również pod kątem prowizji, na którą nie mamy żadnego wpływu. Drugi punkt widzenia to sklepy internetowe, które zdecydowały się rozwijać swój własny brand. Jest to decyzja korzystna w perspektywie długofalowej, ze względu na pewien stopień niezależności. W tym wypadku trzeba jednak rywalizować z dużymi marketplace’ami o użytkowników, zarówno w systemach reklamowych, jak i w SEO, czy też oferując podobną jakość usług okołosprzedażowych.
Jakie wydarzenie Twoim zdaniem najbardziej wpłynęło na branżę w 2022 roku?
Trudno wskazać jedno wydarzenie, które miało kluczowe znaczenie dla całej branży. E-commerce staje się coraz bardziej złożonym ekosystemem, który reaguje w podobny sposób, jak gospodarka krajowa, na to, co dzieje się nawet po 2. stronie globu. Warto zwrócić jednak uwagę na kilka istotnych wydarzeń.
Dyrektywa Omnibus - zmiana, która wiąże się z wprowadzeniem nowych rozwiązań w każdym sklepie internetowym. Sam dokument został przyjęty w tym roku, ale w Polsce zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2023 roku. Przepisy dyrektywy narzucają na e-sklepy m.in. nowe obowiązki informacyjne (np. informowanie o najniższej cenie produktu, która obowiązywała na 30. dni przed tym, nim sklep postanowił zaoferować go w promocyjnej cenie).
Webinary – to już kolejny rok, w którym widoczny jest silny rozwój e-spotkań. Mam tu na myśli spotkania z klientami, ale również szkolenia, webinary, studia, a nawet całe konferencje. Można spotkać różne opinie na temat tego, czy ten kierunek rozwoju jest właściwy. Trudno jednak negować wpływ tego trendu na upowszechnianie dostępu do wiedzy, nie tylko na temat e-commerce, ale na temat całego e-marketingu i e-biznesu. Szczególną uwagę zwraca liczba webinarów organizowanych cyklicznie, przez świetnych specjalistów, czy najlepsze agencje zajmujące się rozwijaniem sprzedaży internetowej.
Jeżeli jednak miałbym wyróżnić wydarzenie w formie offline, to byłyby to Targi eHandlu. Liczba specjalistów, związanych z handlem elektronicznym, którzy zbierają się w jednym miejscu, powoduje, że wydarzenie sprzyja wymianie doświadczeń, opartych na konkretnych przykładach. To coś więcej niż możliwość wysłuchania teoretycznych prelekcji, które niestety można często spotkać na większości dużych konferencji, zarówno w kraju, jak i poza jego granicami.
Mirosław Dubaj, Account Manager, Ideo Force
Która branża na rynku e-commerce rozwijała się najprężniej w 2022 roku?
Moim zdaniem na wyróżnienie nie zasługuje konkretna branża, jako asortyment, lecz sposób dostawy typu out of home. Do wskazanego określenia zakwalifikować możemy popularne paczkomaty InPost. Bazując na danych z raportu Gemius pt. „E-commerce w Polsce 2022”, można zauważyć, że aktualnie to właśnie paczkomat InPost jest najbardziej popularnym sposobem dostawy.
Na rynku ma pojawić się coraz więcej innych automatów paczkowych (m.in. Poczta Polska, Orlen, DPD, DHL, Allegro, Aliexpress). Wiele z powyższych podmiotów jest aktualnie w fazie budowy tego typu usługi. Pojawiają się kolejne zapewnienia odnośnie stworzenia określonej liczby automatów. Konkurencja, czyli brak konsolidacji rynku, z pewnością pozytywnie wpłynie na e-commerce w charakterze całokształtu. Duża konkurencja w tym sposobie dostaw, może stanowić potwierdzenie, iż jest to perspektywiczny zakres rozwoju w branży.
Oferowanie klientom zróżnicowanych form dostawy, jest pożądaną praktyką ze strony sklepów internetowych. Niski koszt dostaw oraz łatwe, a być może darmowe zwroty mogą być czynnikiem napędzającym wzrost handlu elektronicznego. Temat ten jest ważny także pod kątem ekologii dostawy, co bardzo często jest również wątkiem marketingu lub nawet regulacji prawnych. Powstają ciekawe inicjatywy, takie jak np. opcja zwrotu pustego kartonu w modivo.pl. Zastanawiać może jednak to, jak zmieni się krajobraz, gdy dookoła nas pojawiać się będą kolejne budowle tego typu. Jedno jest pewne. Niskie ceny logistyki są korzyścią dla wszystkich kupujących, jednak wyższe koszty transportu mogą stanowić utrudnienie w optymalizacji kosztów firm logistycznych.
Jakie są perspektywy rozwoju w branży na przyszły rok?
Ciekawie zapowiada się rywalizacja w kontekście marketplace’ów. Aktualny lider – Allegro posiada coraz większą i zdeterminowaną na rozwój konkurencję, w postaci światowych gigantów, takich jak np. Shopee lub Amazon. Dywersyfikacja rynku niesie za sobą wiele korzyści, zarówno dla kupujących, jak i sprzedawców. Oczywiście sprzedając produkty w wielu źródłach, warto pamiętać o budowie silnego brandu, jako niezależnego sklepu z mocno rozwiniętym marketingiem. Plusem korzystania z marketplace jest jednak łatwy dostęp do zagranicznych rynków. Do tego w ostatnim czasie zachęca Allegro, oferując m.in. „allegro.cz”. Cross-border może być procesem coraz łatwiejszym dla wielu mniejszych e-sklepów, co niewątpliwie stanowi opcję zwiększenia przychodów.
Według mnie perspektywą rozwoju jest również subskrypcyjny model zakupów. Temat stanowi duże wyzwanie dla specjalistów UX, programistów lub działów kreatywnych. Dla klientów może być natomiast sposobem na generowanie oszczędności. Wdrożenie tego typu opcji nie jest procesem łatwym, lecz może generować duży potencjał rozwoju oraz utrzymania klienta. Dla wielu sprzedawców utrzymanie stałych klientów jest czymś priorytetowym, a subskrypcja może w tym pomóc.
Dla przykładu możemy podać m.in. Allegro Smart, Empik Premium lub Your Kaya. Wątek ciekawy np. dla sklepów z karmą dla zwierząt lub innych, sprzedających produkty kupowane regularnie. Innym przykładem może być np. roczna subskrypcja w sklepie z akcesoriami dla noworodków, w którym produkty dopasowywane są w zależności od miesiąca. Z ciekawością patrzę również na rozwój live streamingu, czyli bardzo popularnej opcji z krajach azjatyckich.
Jakie standardy/trendy obowiązywały w branży, pod kątem budowy sklepów internetowych?
Standardem można określić duży nacisk na ułatwienia dla użytkowników, co może nawiązywać do ograniczania efektu ROPO (Research Online, Purchase Offline). W lancerto.com widzimy m.in. zachętę do zakupu dwóch przedmiotów, przymierzenia oraz odesłania. Zauważyć można także wzrost popularności odroczonych płatności, które są widoczne w wielu e-commerce. Coraz częściej możemy spotkać również rozwiązania, które umożliwiają np. wirtualne przymierzenie okularów. Zauważyć można także User Generated Content, co w pewien sposób stanowi nawiązanie do dyrektywy Omnibus, która wymaga przedstawienia informacji na temat wiarygodności opinii.
Sklepy internetowe są nastawione także na działania pozycjonerskie, dlatego bardzo często spotykamy generowanie podstron na zasadzie wyników z filtrów. Tego typu opcja jest widoczna np. przy wyszukiwaniu „brązowych butów męskich” w wyszukiwarce Google. Niewątpliwie zauważalne jest mocne nawiązanie do minimalizmu oraz ułatwienie dla kupujących, na każdym etapie podróży po e-sklepie.
Podsumowanie
Branża e-commerce nieustannie się rozwija. Liczba trendów, nowych funkcjonalności, czy rozwiązań wykorzystywanych przez e-sklepy, w ostatnich miesiącach jest naprawdę imponująca. Tymczasem nasi eksperci podkreślają, że to dopiero początek.
W 2023 roku jeszcze mocniej mogą uwidocznić się trendy, związane z wykorzystywaniem AI oraz ML. Te pomagają tworzyć spersonalizowane doświadczenia użytkowników, wzbogacają proces dokonywania zakupów online, a do tego wspomagają automatyzację obsługi klienta.
W najbliższych miesiącach, w branży nie zabraknie także wyzwań. Jednym z nich może być spowolnienie gospodarcze, wpływające niemal na każdy aspekt prowadzonej działalności. Użytkownicy nadal będą kupować online, jednak ich decyzje zakupowe będą poprzedzone analizą (m.in. cen, wygody, czy konkurencji). Warto więc już teraz zastanowić się nad wdrożeniem rozwiązań, które pomogą zadbać o pozytywne doświadczenia e-konsumentów, wspierając realizację określonych celów biznesowych.
Dziękujemy naszym ekspertom za podzielenie się swoją wiedzą i doświadczeniem oraz przedstawienie prognoz na 2023 rok, które mogą stać się źródłem cennych wskazówek dla firm, działających w branży e-commerce.
